شيوه‌نامه
ایران نامگ فصل‌نامۀ ایران‌شناسی در دانشگاه تورنتو است. این فصل‌نامه مقالات بدیع علمی و پژوهشی‌ای را برای چاپ می‌پذیرد که بر پایۀ معیارهای پژوهشی و ضوابط معمول در رشته‌های گوناگون علوم انسانی و اجتماعی نوشته شده باشند. مقالات دریافتی را دست‌کم سه داور متخصص ارزیابی می‌کنند. مقالاتی برای ارزیابی ارسال می‌شوند که پیش‌تر به هیچ شکل منتشر نشده و بر اساس شیوه‌نامۀایران نامگ تنظیم شده باشند. پس از ارزیابی و پذیرش، مقالات ویرایش و چاپ می‌شوند.
ساختار و بیان
از آن جهت که ایران‌شناسی گستره‌ای چندرشته‌ای است و هر رشته‌ای مبانی و روش خاصی دارد،ایران نامگ ساخت و بافت خاصی را برای مقالات پیش نمی‌نهد. با این همه، ایران‌نامه مقالاتی را می‌پذیرد که به بازگویی یافته‌های موجود در علوم انسانی و اجتماعی نپرداخته باشند.
مقالات ایران نامگ معمولاً با پیشگفتاری دربارۀ اهمیت موضوع آغاز می‌شوند و بر اساس تقسیم‌بندی مطالب متن، با بحث دربارۀ شیوۀ پژوهش و کیفیت منابع ادامه می‌یابند و با چکیدۀ یافته‌ها و نتایج برآمده از پژوهش پایان می‌گیرند. زبان و نحوۀ بیان مطلب هر چه روشن‌تر و ساده‌تر باشد و جمله‌ها هرچه کوتاه‌تر، بهرۀ خواننده از مفاهیم و مطلب نیز آسان‌تر خواهد بود. شورای دبیران ایران نامگ در ویرایش زبانی نوشته آزاد است. اگر نوشته‌ای در نظر داوران نیازمند ویرایش ساختاری و محتوایی باشد، هر تغییر و اصلاحی در این زمینه‌ها موکول به نظر و موافقت نهایی نویسنده خواهد بود.
رسم الخط
رسم‌الخط پذیرفتۀ ایران نامگ همان دستور خط فارسی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.
نشانههای سجاوندی
در این خصوص اصل بر سادگی و پرهیز از افراط و تفریط است. نشانههای سجاوندی (نقطه برای پایان جمله، ویرگول برای جداسازی عبارات و نقطه‌ویرگول برای پیوند دو جملۀ پیوسته و نیز نشانههای پرسش و تأکید و دونقطه) فقط در جای مناسب به کار می‌روند. در این میان، استفاده بی‌رویه از ویرگول پسندیده نیست. از یاد نمی‌بریم که ویرگول افتاده بهتر از ویرگول اضافه است.
نکته‌ها
- از کشیدن خط زیر کلمات یا سیاه کردن آنها برای تأکید پرهیز می‌شود. تأکیدات ضروری در مواقع استثنایی در میان دو نشانۀ ” “ می‌آیند. به این ترتیب، لازم است که هنگام آوردن نقل قول مستقیم همواره تُک ارجاع به شمارۀ صفحۀ دقیق منبع بیاید.
- اعداد در متن با نشانۀ ریاضی می‌آیند و شماره‌های ترتیبی با حروف.
- برای یادکرد افراد از آوردن عناوین پرهیز می‌شود و افعال نیز برای احترام به صورت جمع نمی‌آیند.
- نقل قول‌ها به دو صورت مشخص می‌شوند:
- نقل قول‌های کوتاه‌تر از سه سطر بین دو نشانۀ ” “
- نقل قول‌های بیشتر از سه سطر با فرورفتگی متن، بدون علایم نقل قول.
در این حالت قبل و بعد از پاراگراف تورفتۀ نقل قول یک سطر خالی می‌آید.
- پاراگراف‌ها با دندانه شروع نمی‌شوند و بین دو پاراگراف یک سطر خالی می‌ماند.
- تُک‌های پانوشت‌ها همواره بعد از یکی از علایم سجاوندی می‌آیند و به کلمۀ تأکیدشده، نقل قول یا اسم یا مفهوم آن جمله یا عبارت ارجاع می‌دهند.
- اسامی ماه‌های فرنگی به تلفظ فرانسه می‌آیند.
- برای اسامی آشنا در زبان فارسی تلفظ متعارف و برای اسامی دیگر ضبط مبداء مبناست: بودریار (Baudrillard) به جای بودریلارد. در این زمینه، مبنا و ملاک فهرست‌نویسی کتابخانۀ ملی است.
- نام‌های خاص فقط برای بار نخست به صورت کامل می‌آیند و پس از نام، تاریخ تولد و مرگ در کمانک و از راست به چپ آورده می‌شود: ابوالقاسم فردوسی (329-411ق/941-1020م).
- ق برای هجری قمری، ش برای هجری شمسی، م برای میلادی و ق‌م برای قبل از میلاد می‌آید. در هر صورت، برای آوردن تاریخ، مبنا آن است که اول تاریخ متعارف‌تر در زمینۀ بحث به قمری یا شمسی و سپس تاریخ میلادی می‌آید و همۀ تاریخ‌ها از راست به چپ مرتب می‌شوند.
- ح. برای معین کردن دورۀ حکومت، ز. برای تاریخ تولد و م. برای معین کردن تاریخ مرگ فرد می‌آیند.
- نام‌ها و اصطلاحات لاتین اول بار در مقاله به خط اصلی و پس از برابرنهاد فارسی‌شان در کمانک می‌آیند: گفتمان (discourse).
- از به کار بردن ”باشیدن“ در معنای ”استن“ یا ”هستن“ پرهیز می‌شود: ”آ از ب کوچک‌تر است،“ نه ”آ از ب کوچک‌تر می‌باشد.“
- ”ها“ همواره جدا نوشته می‌شود، مگر در آنها و اینها.
- ”تر“ و”ترین“ همواره جدا نوشته می‌شوند، مگر در مهتر، کهتر، بهتر، کمتر، بیشتر، بهترین، کمترین و بیشترین.
- اجزای افعال مرکب، تا حد ممکن که موجب بدخوانی نشود، بی‌فاصله می‌آیند: درپی‌داشت، دم‌درکشید، دل‌برکند.
ارجاعات و یادداشت‌ها
نکات، یادداشت‌ها و ارجاعات کتابشناختی و استنادی همه در پانوشت و با قلم متن می‌آیند. شمارۀ ارجاعات در کل مقاله پیایند خواهد بود. شیوه ارجاع‌دهی به شرح زیر است:[1]
در ارجاع نخست، برای کتاب این ترتیب را رعایت می‌کنیم: نام و نام‌خانوادگی نویسنده، عنوان کتاب به قلم ایرانیک، نام مترجم یا ویراستیار (نوبت چاپ؛ محل نشر: ناشر، تاریخ نشر)، شمارۀ جلد، شمارۀ صفحه یا صفحات. در پایان همه ارجاعات نقطه می‌آید. مثلاً
محمد قزوینی، یادداشت‌های قزوینی، به‌کوشش ایرج افشار (چاپ 3؛ تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1346)، جلد 1، 7.
در ارجاعات بعد: نام خانوادگی نویسنده، خلاصۀ نام کتاب با قلم ایرانیک، شمارۀ صفحه. مثلاً
قزوینی، یادداشت‌ها، 4.
برای کتاب لاتین در ارجاع نخست
Michael Walzer, The Revolution of the Saints: A Study in the Origins of Radical Politics (Cambridge: Harvard University Press, 1981), 4.
برای ارجاعات بعد
Walzer, The Revolution of the Saints, 4.
برای مقالۀ فارسی یا عربی یا اردو این ترتیب را حفظ می‌کنیم: نام نویسنده،”عنوان مقاله،“ نام نشریه به قلم ایرانیک، دورۀ نشریه، شمارۀ نشریه (تاریخ نشر)، شمارۀ صفحه یا صفحات، نقل از شمارۀ صفحه.
مثلاً
محمدجعفر محجوب، ”هشت‌بهشت و هفت‌پیکر،“ایران نامگ، سال 1، شمارۀ 3 (بهار 1362)، 346-387، نقل از 346.
و در ارجاعات بعدی،
محجوب، ”هشت‌بهشت و هفت‌پیکر،“ 346.
برای ارجاع به مقاله‌ای در یک کتاب:
کامران افشارمهاجر، ”نگاهي به صفحه‌آرايي قرآن‌هاي خطي و كاربرد آن در گرافيك معاصر،“ در ساية طوبي: مجموعة مقالات همايش نخستين دوسالانة بين‌المللي نقاشي جهان اسلام، ويراستة حبيب‌الله صادقي (تهران: موزة هنرهاي معاصر، 1379)، 47-85، نقل از 47.
و در ارجاعات بعدی،
افشارمهاجر، ”نگاهي به صفحه‌آرايي قرآن‌هاي خطي،“ 47.
برای ارجاع به مقالات لاتین در مجلات
Ervand Abrahamian, “The Crowd in the Persian Revolution,” Iranian Studies, 2:4 (Autumn 1969), 128-150, quote on 131.
و در ارجاعات بعدی،
Abrahamian, “The Crowd,” 131.
برای ارجاع به مقاله‌ای لاتین از یک کتاب
Paul Sprachman, “Persian Satire, Parody and Burlesque: A General Notion of Genre,” in EhsanYarshater (ed.), Persian Literature (New York: Bibliotheca Persica, 1988), 226-248, quote on 226.
و در ارجاعات بعدی،
Sprachman, “Persian Satire,” 226.
پس هرگاه مقاله از کتابی باشد بعد از نام مقاله در فارسی ”در“ و در انگلیسی “in” می‌آید و سپس اطلاعات کتابشناختی مطابق قاعدۀ کتاب نوشته می‌شود.
از کوتاه‌نوشت نام نویسندگاه پرهیز شود (م. ج. محجوب) و نام نویسندگان به صورت کامل نوشته شود: محمدجعفر محجوب.
هر گاه مقاله یا کتاب دو نویسنده داشته باشد، بین نام ایشان ”و“ قرار می‌گیرد. مثلاً
رضا جم و زهرا روزبه، مفاهيم کتابخانۀ دیجیتالی (تهران: صدف، 1381).
هرگاه مقاله یا کتاب چند نویسنده داشته باشد، در اولین‌بار نام و نام خانوادگی همۀ نویسندگان به صورت کامل آورده می‌شود و هر یک، جز آخرین که پیش از آن ”و“ می‌آید، با کاما از هم جدا می‌شوند. در ارجاعات بعدی فقط نام خانوادگی نویسندگان می‌آید. مثلاً
محمدتقی اکبری، احمد رضوانی، محمدتقی منشی طوسی، حسن سلطانی‌فر و احمدنمایی، فرهنگ و اصطلاحات علوم و تمدن اسلامی (مشهد: بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی، 1372).
برای منابع اینترنتی آوردن آدرس پایگاه اینترنتی الزامی است که پس از آوردن صورت کتابشناختی می‌آید. مثلاً
محمود بابایی، نشرالكترونيكي، ويراستة علي‌حسين قاسمي (تهران: پژوهشگاه اطلاعات و مدارك علمي ايران، 1382)، در
http://www.irandoc.ac.ir/data/books/E_p/contents.htm
تصاویر و جداول
برای تصاویر و جداول منقول از منابع دیگر، که آفریدۀ مؤلف یا مؤلفان مقاله نیستند، لازم است اطلاعات منبع‌شناختی به صورت کامل و مطابق با شیوۀ ارجاع‌دهی ایران نامگ بیاید.
تصاویر مرتبط با هر مقالۀ بایستی به صورت TIFF یا JPG با تراکم 400 تا 600 دی‌پی‌آی (dpi) باشند. لازم است تصاویر به صورت جداگانه ارسال شده، جای دقیق آنها نیز در مقاله، همراه با شمارۀ تصویر، توضیح و اطلاعات منبع‌شناختی، معین شود.
شماره و نام جدول در بالای جدول و منبع در پایین آن می‌آید.
شماره و نام تصویر در پایین تصویر و منبع تصویر به دنبال توضیح آن می‌آید.
از افزودن تصاویری که داده‌ای به متن مقاله نمی‌افزایند و جنبۀ تزیینی دارند خودداری فرمایید.
پیشینۀ علمی و دانشگاهی نویسندگان
ارسال فشرده‌ای از پیشینۀ علمی و دانشگاهی نویسندگان به همراه مقاله ضروری است. این پیشینه معمولاً شامل آخرین رتبۀ تحصیلی و سال اخذ آن، پیوستگی دانشگاهی یا سازمانی و برخی از آثار برگزیده و علایق علمی و پژوهشی نویسنده در حد پنج سطر است. آوردن نشانی رایانامۀ نویسنده لازم است. مثلاً
احسان یارشاطر (دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران و دکتری ایران‌شناسی دانشگاه لندن) صاحب کرسی ایران‌شناسی دانشگاه کلمبیا، بنیادگذار و سرویراستار دانشنامۀ ایرانیکا و مؤسس مرکز ایران‌شناسی نیویورک است. در کنار فعالیت‌های فرهنگی و ادبی فراوان او، می‌باید به تأسیس بنگاه ترجمه و نشر کتاب و نیز نشریۀ راهنمای کتاب اشاره کرد. مجموعه‌های ایران‌شناسی، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی و ادبیات خارجی از کارهای عمدۀ او در بنگاه ترجمه و نشر کتاب بوده است. برخی از آثار فراوان او عبارت‌اند از شعر پارسی در نیمۀ دوم قرن پانزدهم میلادی، لهجۀ تاتی جنوبی، ادبیات فارسی و ویرایش 40 جلد ترجمۀ تاریخ طبری و نیز همکاری در تألیف و ویرایش تاریخ ایران کمبریج.
[1] مبنای ارجاع به منابع دیگر همواره جدیدترین ویراست راهنمای آماده ساختن کتاب شیکاگو خواهد بود.
