ایران نامگ: فصلنامهای دانشگاهی برای پیشبرد علوم انسانی و اجتماعی محمد توكلی طرقی زن در اندیشۀ میرزافتحعلی آخوندزاده (1227-1295ق/ 1812–1878م) فاطمه اروجی سیم نفاق: انگلیس، خط تلگراف هندواروپا و مناقشۀ مرزی عثمانی و ایران در نیمۀ قرن نوزدهم سلی شاهور امیرحسین آریانپور و تدریس جامعهشناسی ماركسیستی در دهۀ 1340 امیر حسنپور بررسی انتقادی نگرش مرتضی مطهری […]
ایران نامگ فصلنامۀ علمی-پژوهشی، مستقل و دوزبانۀ ایرانشناسی است که به سردبیری محمد توکلی طرقی در دانشگاه تورنتو منتشر میشود. این فصلنامه جستارهای فارسی و انگلیسیای را برای چاپ میپذیرد که بر اساس گزیدهترین معیارها و شیوههای رایج در علوم انسانی و اجتماعی و با پایبندی به اخلاق و صداقت پژوهشی نوشته شده باشند. استناد سخاوتمندانه، […]
تلاش برای بهبود وضعیت زنان و احقاق حقوق آنها در جهان غرب به ویژه پس از انقلاب صنعتی (1750-1825م) آغاز شد. پیروزی انقلاب فرانسه در سال 1789م باعث شد که مفاهیمی مانند حقوق فردی و خردورزی و شهروندی و حاکمیت مردم مطرح و بدانها توجه شود.[1] در همین زمینه و به دنبال وقوع انقلاب کبیر […]
بعد از اختراع تلگراف برقی در دهۀ چهارم قرن نوزدهم، در دهۀ پنجم همان قرن کشورهای اروپایی تأسیسات تلگراف را در سطح محلی و ملی پایه گذاشتند و در مرحله بعد این تأسیسات ملی را به هم وصل کردند و در اواخر آن دهه، یک شبکۀ تلگراف اروپایی شکل گرفت. در همان دهه، پس از […]
کارل مارکس، در کنار اگوست کنت و امیل دورکیم، از بنیادگذاران جامعهشناسی به شمار میرود،[1] اما هنگامی که این علم ابتدا در حد یک درس و سپس در حد رشتهای تحصیلی وارد دانشگاهای ایران شد، درهای کلاسهای درس و قفسههای کتابفروشیها و کتابخانهها بر روی مارکس بسته شد. در دانشگاهها، دولت و دستگاههای امنیتی مارکس […]
مقدمه در این مقاله، دیدگاه مرتضی مطهری را دربارۀ عرفان اسلامی با رویکردی انتقادی بررسی میکنیم. از سویی، با مرور نوشتهها، درسگفتارها و سخنرانیهای حجیم و پرشمار مطهری شاید بتوان گفت که عرفان اسلامی مهمترین دغدغۀ او به شمار نمیرود و حجم مطالب مرتبط با عرفان اسلامی در آثارش، در قیاس با موضوعاتی همانند فلسفۀ […]
ادبیات اخلاقی مرتبط با جنسیت (gender) در دورۀ اسلامی را میشود بر حسب نزدیکی یا دوری از منابع فکری این دوره به آموزههای ایران باستان یا ایران پیش از اسلام، اندرزنامهها، اندیشههای فلسفی یونانی و رومی و متون دینی/فقهی تقسیم کرد که انواع ادبی مشخصی را پدید آوردهاند. پیوند میان چنین خاستگاههای فکری گوناگون گاه […]
سابقۀ منصب وزارت در ایران به دوران پیش از اسلام برميگردد. در دوران بعد از اسلام، اهمیت این منصب بیشتر هم شد. نیاز فاتحان عرب، ترك و مغول به تجربیات ایرانیان در ادارۀ امور از جمله عوامل این اهمیت روزافزون بود. در نتیجه، بیشتر مواقع این وزیران بودند كه ادارۀ امور را در دست داشتند. […]
مقدمه[1] در سال 1391ش، منطقۀ تنگقیر طی دو روز با همکاری میراث فرهنگی شهرستان چرداول بررسی شد. در طول این مدت، سه محوطه مطالعه شدند که شامل قبرستان، بقایای آثار دورۀ تاریخی و قلعه یا محوطهای بود که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. بدیهی است که بررسی سطحی و آثار باقیمانده نشاندهندۀ […]
زندهیاد دکتر احمد تفضلی در مقالهای که به زبان انگلیسی در یادنامۀ استادش ژان دومناش نوشت، بعضی کلمات و جملات فارسی میانه را که در چند متن کهن عربی و فارسی یافته بود معرفی و بررسی کرد.[1] یکی از این متون ترجمۀ فارسی حسنبن بهاءالدین علی قمی در 805 و 806ق از تاریخ قم، […]
شیون کردن شیرین از شنیدن خبر مرگ فرهاد[1] ز سنبل کرد بر گل مُشکبیزی / ز نرگس بر سمن سیمابریزی دوتا کرد از غمش سرو روان را / به نیلوفر بدل کرد ارغوان را سمن را از بنفشه طرف بربست / رُطبها را به زخم استخوان خَست سنبل = گیسو؛ گل = رخسار گلگون؛ نرگس […]
جنبش پسامدرن در ادبیات جهان، که تقریباً از ابتدای نیمۀ دوم قرن بیستم بر ادبیات سایه افکنده، در 30 سال اخیر منجر به خلق آثاری در خور توجه در ادبیات معاصر ایران شده است. بیشک، نظرات و آثار فلاسفه، منتقدان، ادیبان و نویسندگان غربی قرن بیستم اروپا و امریکا، بهویژه بعد از جنگ جهانی دوم، […]
Ali Akbar Dehkhodā (1879–1956) a gifted linguist and well-known constitutionalist, is primarily remembered for his extensive Persian language lexicon, Loghatnameh, published in the mid 20th century. In fact, he was a true renaissance man who was well-versed in a number of fields and pioneered a dramatic number of discourses in the early 20th century. Dehkhda […]
Abstract In this essay I seek to explore the icon of the Fighting Cock movement (Khorus Jangi) and of its Manifesto, “The Slaughterer of the Nightingale,” in order to consider its implications and imagistic allusions. In outlining the background of the Khorus Jangi and associated movements, I discuss the imagery of the khorus both in […]
ایران نامگ فصلنامۀ ایرانشناسی در دانشگاه تورنتو است. این فصلنامه مقالات بدیع علمی و پژوهشیای را برای چاپ میپذیرد که بر پایۀ معیارهای پژوهشی و ضوابط معمول در رشتههای گوناگون علوم انسانی و اجتماعی نوشته شده باشند. مقالات دریافتی را دستکم سه داور متخصص ارزیابی میکنند. مقالاتی برای ارزیابی ارسال میشوند که پیشتر به هیچ شکل […]
